Zagadnienie udzielania urlopu na żądanie, jest uregulowana w art. 1672 Kodeksu pracy. Na podstawie tego przepisu pracodawca zobowiązany jest udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym, nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym.
Urlop ten, mimo, że jest urlopem wypoczynkowym, występuje niezależnie od podstawowego corocznego urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że niezależnie od tego czy pracownik ma prawo do 20 czy 26 dni urlopu, przysługują mu 4 dni urlopu na żądanie, z których może skorzystać w dowolnie wybranym przez siebie czasie, zgłaszając pracodawcy takie żądanie. Przy czym pracownik może skorzystać z urlopu na żądanie w wybranych 4 dniach w roku kalendarzowym, ale może też wykorzystać to prawo, biorąc od razu 4 wolne dni łącznie.
Kodeks pracy nie określa, w jakiej formie pracownik może zgłosić żądanie udzielenia tego urlopu. Pracownik nie musi, więc zgłaszać żądania na piśmie, wystarczy np. telefon, SMS czy wiadomość e-mailowa do firmy. W praktyce po zakończeniu tego urlopu zatrudniony poświadcza na piśmie, wypełniając np. wniosek urlopowy - dla celów dowodowych-jego wykorzystanie.
Według Głównego Inspektora Pracy pracownik nie jest ograniczony żadnymi warunkami w żądaniu tego urlopu. Podwładny nie musi uzasadniać swojego urlopu jakimikolwiek przyczynami, a przepisy nie uprawniają szefa do tego, aby oceniać zasadność żądania pracownika.
Wniosek o udzielenie urlopu na żądanie powinien zostać zgłoszony najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu, jednak do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika według obowiązującego go rozkładu czasu pracy (wyrok SN z dnia 15 listopada 2006 r. sygn.akt I PK 128/06, OSNP 2007/23-24/346). Pracownik może tez zgłosić takie żądanie nawet na 7 dni wcześniej.
Zasadą jest, że pracodawca winien takiej zgody udzielić, ale w sytuacji szczególnych okoliczności np. jeżeli w tym samym czasie inni pracownicy korzystają z urlopu wypoczynkowego czy są na zwolnieniu L-4, a pracodawca nie jest w stanie zorganizować zastępstwa, to może on odmówić udzielania urlopu na żądanie. Zatem pracownik nie może rozpocząć urlopu na żądanie dopóki pracodawca nie wyrazi na to zgody (wyrok SN z 16 września 2008r., IIPK 26/08).
Pamiętaj!
Pracownik jest uprawniony do 4 dni urlopu na żądanie w każdym roku kalendarzowym, bez względu na liczbę pracodawców, u których był zatrudniony. Stąd też pracodawcy winni odrębnie ewidencjonować tego rodzaju urlop, by w przypadku rozwiązania umowy o prace podać informacje dotycząca tego urlopu w świadectwie pracy.
Jesteśmy do twojej dyspozycji od poniedziałku do piatku w godzinach od 8.00 do 18.00