Każdemu z nas władza rodzicielska kojarzy się zawsze z rodzicami dziecka, nawet tymi, którzy nie mieszkają razem, nie sprawują więc jej wspólnie, jednocześnie i w identycznym zakresie. I słusznie, bo taki jest wzór poprawnych stosunków między rodzicami i dzieckiem. Prawo przewiduje jednak sytuacje, w których trzeba, bądź można, z uwagi na dobro małoletnich dzieci, dokonać ograniczenia tej władzy. Wówczas konieczna staje się ingerencja sądu opiekuńczego w sprawowanie pieczy nad małoletnim. Najdalej idącą konsekwencją takiej ingerencji jest pozbawienie jednego lub obojga rodziców możliwości wykonywania władzy rodzicielskiej. W wyniku jej orzeczenia, rodzice tracą wszelkie prawo do wykonywania władzy i pieczy nad swymi dziećmi.
Kiedy pozbawienie władzy rodzicielskiej?
W trzech, określonych przez przepisy prawa sytuacjach, sąd opiekuńczy obowiązkowo pozbawia rodziców władzy rodzicielskiej:1. w przypadku braku możliwości wykonywania władzy rodzicielskiej z powodu trwałej przeszkody. Będzie to miało miejsce w sytuacji np. wyjazdu jednego lub obojga rodziców za granicę z zamiarem stałego pobytu lub w przypadku przewlekłej, ciężkiej choroby (np. choroby psychicznej).
2. nadużywania władzy rodzicielskiej przez rodziców. Nadużywanie władzy rodzicielskiej przez rodziców polega na niewłaściwym jej wykonywaniu np. zmuszaniu do popełnienia przestępstwa, spożywania alkoholu, biciu dziecka, pozbawieniu dziecka kontaktu z jednym z rodziców, wbrew jego woli.
3. rażącego zaniedbywania przez rodziców swoich obowiązków względem dziecka. Rażące oznacza uporczywe, nagminne, będące przejawem złej woli (np. uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, nadużywanie alkoholu).
Ponadto sąd opiekuńczy może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy w postaci umieszczenia małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej (sąd decyduje o zastosowaniu takiego środka, gdy zagrożone jest dobro dziecka), nadal trwają przyczyny zastosowania takiej pomocy, a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.
Dla dziecka, którego rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, ustanawia się opiekę.
Jak następuje pozbawienie władzy rodzicielskiej?
Sąd opiekuńczy orzeknie o pozbawieniu władzy rodzicielskiej, po przeprowadzeniu stosownego postępowania. Wniosek o pozbawienie władzy może złożyć każdy z rodziców (wniosek taki powinien zostać opłacony opłatą sądową w wysokości 40 zł), ale trzeba pamiętać, że KAŻDA osoba, która posiada informacje, uzasadniające pozbawienie władzy rodzicielskiej, ma obowiązek o takich okolicznościach zawiadomić sąd opiekuńczy. Zawiadomienie takie nie podlega żadnej opłacie, a sąd może postanowić o wszczęciu postępowania i prowadzić je z urzędu.
PAMIĘTAJ!
Pozbawienie władzy rodzicielskiej nie oznacza pozbawienia prawa do osobistej styczności rodzica z dzieckiem. Sąd opiekuńczy może jednak ograniczyć lub zakazać osobistych kontaktów z dzieckiem.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59, ze zm.)
Jesteśmy do twojej dyspozycji od poniedziałku do piatku w godzinach od 8.00 do 18.00