Kiedy sąd nie orzeknie rozwodu?

Do zawarcia małżeństwa niezbędne jest jedynie złożenie zgodnych oświadczeń woli przez osoby pragnące wstąpić w związek formalny. Jednak, z uwagi na daleko idące skutki rozwodu, jedynym uprawnionym organem do rozwiązania małżeństwa jest sąd. Przyczyny dla których małżeństwo może zostać rozwiązane wymienione są w kodeksie rodzinnymi i opiekuńczym. Jednak nawet pomimo ich zaistnienia, prawo przewiduje również przypadku, kiedy sąd nie orzeknie rozwodu.

Negatywne przesłanki rozwodu
Negatywne przesłanki rozwodu to sytuacje, które w każdym przypadku ich zaistnienia spowodują, że sąd oddali pozew o rozwiązanie małżeństwa. Nasze prawo przewiduje trzy takie przyczyny:

1.     jeżeli wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków;

2.     jeżeli orzeczenie rozwodu byłoby z innych przyczyn sprzeczne z zasadami współżycia społecznego;

3.     jeżeli rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładowi pożycia; chyba, że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo odmowa jego zgody na rozwód w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Sąd bierze pod uwagę dobro dzieci wyłącznie wspólnych, a więc których rodzicami są małżonkowie pragnący się rozwieść i tylko małoletnich, a więc takich, które nie ukończyły 18 lat, lub które nie nabyły pełnoletności przez zawarcie własnego związku małżeńskiego. Przy badaniu tej przesłanki doba dziecka są będzie rozważał wpływ rozwodu na rozwój duchowy, fizyczny i emocjonalny dziecka, w tym również fakt jak zmieni się sytuacja materialna dziecka i jego warunki bytowe. W tym znaczeniu, sąd dla rozwiązania małżeństwa rodziców, będzie rozważał interes dziecka.

Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego występuje natomiast w pewnych szczególnych sytuacjach, pokrzywdzenia jednego z małżonków. Orzecznictwo sądowe dopatruje się takiej sprzeczności m.in. w sytuacji gdy przyczyną żądania rozwodu jest ciężka, nieuleczalna choroba jednego z małżonków, albo gdy ucierpi na nim interes dziecka jednego z małżonków (nie wspólnego).

Ostatnia z przesłanek negatywnych rozwodu odzwierciedla tzw. zasadę rekryminacji, tzn. że nie zasługuje na uwzględnienie żądanie tego małżonka, który jest wyłącznie winny rozkładowi małżeństwa, a małżonek niewinny rozwiązania małżeństwa nie chce. Co istotne, domniemanie, że każdy korzysta ze swego prawa w sposób zgodny z zasadami współżycia społecznego działa i tutaj, zatem sąd założy, że małżonek niewinny odmawia zgody na rozwód nie kierując się jedynie chęcią zemsty czy złośliwością. Jak każde domniemanie jednak, tak i to, może zostać obalone przez stronę przeciwną. Przy udowodnieniu zatem przez powoda, że współmałżonek w istocie nie chce nadal wspólnego życia, a odmawiając zgody na rozwód działa jedynie aby utrudnić np. założenie nowej rodziny powodowi, sąd orzeknie o rozwodzie, nawet przy braku zgody małżonka niewinnego.

PAMIĘTAJ!

Sąd nie zawsze rozwiąże małżeństwo, nawet pomimo zgodnego żądania stron. Warto zatem, jeszcze przez złożeniem pozwu, zastanowić się, czy w naszym przypadku nie zachodzą tzw. negatywne przesłanki rozwodu. Zaoszczędzi to nie tylko czasu i stresu, ale także i pieniędzy, bowiem postępowanie rozwodowe, jak każde inne postępowanie przed sądem, co do zasady wymaga uiszczenia opłat sądowych (wpis od pozwu o rozwód obecnie kosztuje 600 zł).

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59, ze zm.)